'De tael is gansch het Volk'
Prudens van Duyse
We begonnen eraan...
In het laatste decennium van de vorige eeuw (15 april 1992) ontstond bij een groepje actieve Vlamingen, het idee meer weerwerk te bieden aan vreemde taalinvloeden die onze Nederlandse taal bedreigden en nog bedreigen, ongemerkt binnen slopen en nog sluipen. Het waren gewone Vlamingen, geen professoren of mensen die beroepshalve met taal omgaan, maar ze zagen wel met ongerustheid hoe hun taal verloederde. De groep met Pieter Decorte, toen lid van het hoofdbestuur van de VVB, bestond verder uit Peter Logghe, Servaas Boie, Giel Seynaeve en Mieke Delanghe. Vermoedelijk was ook Leopold Schaumont er bij die eerste keer, bij Pieter Decorte thuis in Pittem, maar later niet meer. Ook Giel Seynaeve heeft het maar twee of drie bijeenkomsten volgehouden.
"Voor 13 frank Vlaming zijn"
Van in het begin werd er maandelijks samengekomen en kon er maandelijks een actieblad verstuurd worden van vier pagina’s groot. Het waren nog allemaal papieren versies, met het adres op een etiket en een postzegel in de rechterbovenhoek.
In de beginjaren heette dit blad logischerwijs “Voor 13 frank Vlaming zijn”, een titel bedacht door Peter De Roover. Naargelang de posttarieven de hoogte ingingen, veranderde dat in 14, 15, 16 en tenslotte in “Voor 17 frank Vlaming zijn”. Met de komst van de euro was die titel uiteraard niet meer bruikbaar. Begin 2002 kwam de huidige naam Nederlands-Landstaal tot stand, bedacht door Joris, de echtgenoot van Mieke Delanghe.
Schrijfavonden
De werkwijze in die jaren was getrapt of piramidaal. Het blad werd gestuurd naar een aantal personen, die het kopieerden en verder verspreidden naar een groep medewerkers. Ofwel riepen ze de medewerkers bijeen voor een schrijfavond, waar de opdrachten voorgesteld werden en iedereen aan het schrijven werd gezet. Mieke Delanghe uit Gent heeft bij haar thuis nog een aantal schrijfavonden ingericht in samenwerking met de studenten van KVHV en NSV en behalve een pak brieven schrijven, waren het ook heel amusante en sfeervolle avonden. Peter Logghe deed een tijd hetzelfde met een aantal vienden aan een tafeltje in taveerne Gezelle in Roeselare.
Een heel aantal lezers schreven trouw en stuurden ook binnengekregen antwoorden op, die we dan ook weer publiceerden in het blad. Ook stuurden er lezers suggesties voor acties op.
Af en toe kreeg de stuurgroep boze reacties en dreigementen of beledigingen als antwoord, maar vaak werd toch succes geboekt.
Prudentius Joannes Maria (Prudens) van Duyse was een voorvechter van de Nederlandse taal, auteur van een omvangrijk oeuvre (dichtwerk, geschiedenis, essays) en vanaf 1838 stadsarchivaris van Gent.
Vlaamse beweging
Als mede-oprichter in 1836 van het genootschap ‘De tael is gansch het Volk’ gaf hij een belangrijke impuls aan de Vlaamse Beweging.
Hij nam actief deel aan de polemieken rond het invoeren van de commissiespelling (1839-1842). Hij was stichtend lid van het ‘Vlaemsch Gezelschap’ (1846) en was redacteur van ‘De Eendragt’ (1846).
In 1846 richtte hij samen met Etienne Evarist Van Maldeghem het Vlaemsch-Duitsch Zangverbond op te Brussel, dat in de daaropvolgende paar jaar zowel in Brussel als in Keulen zangfeesten organiseerde met Vlaamse en Duitstalige liederen.
In 1849 richtte hij mee het ‘Nederlandsch Taal- en Letterkundig Congres’ op.
Nederlands/Landstaal – Editie november 2024
Engelstalig theater.
In De Standaard vonden we een artikel over het theater in Vlaanderen dat niet alleen veel subsidiegeld krijgt, maar ook meer en meer Engelstalige klanken (DS 04/09/2024).
Nederlands/Landstaal editie september/oktober 2024
In het meer dan degelijke maandblad Meervoud (juli-augustus 2024) bracht auteur Dirk De Haes het overlijden van prof. em. dr. Jozef T. Devreese in herinnering (1 november 2023).
Nederlands/Landstaal editie juli/augustus 2024
Op 20 april lazen we op Doorbraak.be een interessant artikel over het Nederlandstalig onderwijs van de hand van Kimberley Dugardein. Kimberley is directeur van een basisschool in Oostende met jarenlange ervaring als leerkracht in Brussel.
Nederlands/Landstaal editie juni 2024
In Nederland willen na universiteiten ook de hogescholen maatregelen tegen de groei van het aantal internationale studenten. Ze willen onder meer het aantal inschrijvingen voor anderstalige economische opleidingen kunnen beperken.
Nederlands/Landstaal editie mei 2024
In de Volkskrant van 8 februari 2024 lazen we, met enige verbazing, over hoe in Nederland nu eindelijk gedacht wordt over een vermindering van de verengelsing van het onderwijs en daarmee ook de samenleving.
Nederlands/Landstaal editie april 2024
We hebben het allemaal druk, druk, druk – Vlaanderen heeft dan ook de hoogste werkzaamheidsgraad van dit land – maar er zijn toch een paar domeinen waar Vlamingen wat meer aandacht zouden mogen aan besteden.
Wijzigingen
De groep wijzigde intussen ook: Brecht Vermeulen kwam erbij eind 1992. In 1993 haakte hij terug af, net als Servaas Boie. Eind 1993 of begin 1994 stond Mieke Delanghe (met hulp van haar man Joris) in voor de opmaak van het blad. Het was ook bij hen thuis, aan de Bisdomkaai in Gent dat de meeste samenkomsten plaatsvonden. En dat gedurende heel wat jaren. Altijd zorgde Mieke ervoor dat iedereen een gepast biertje en hapje kreeg. Ze zorgde zolang ze kon voor de volledige opmaak.
Herman Keersmaekers voegde zich bij de groep in 1995 en Karel Adams in 1997.
Bart Van Waesberghe werkte mee van 1994 tot 1996. Pieter Decorte stopte ermee in 1994, Peter Logghe hield vol tot 1996. Mieke Delanghe nam begin 1996 wat bevallingsverlof en toen nam Peter de opmaak van het blad over.
In 2008 werd opnieuw een oproep gedaan naar nieuwe medewerkers en toen kwam Johan Boodts erbij. Johan kwam telkens zonder problemen met de fiets vanuit Sint-Niklaas. In 2010 deed Bart Claerhout eventjes mee. Hij stelde voor om ook een pagina te hebben op het nieuwe medium Facebook, maar daarvoor was de tijd nog niet rijp genoeg. Na nog een oproep kregen we de Gentse Marijke Van Hoecke erbij. Zij heeft een aantal jaren ingestaan voor de vormgeving van het blad. Mieke Govaert en Michel Roelens uit Nevele kwamen eveneens in 2012 bij de stuurgroep.
Sinds 2015 neemt Michel Roelens de vormgeving van het blad voor zijn rekening. In de zomer 2017 en aanvang 2018 vervoegen respectievelijk Wim De Wit en Marc Joris onze rangen. De vergaderingen vinden nu plaats bij de bestuursleden thuis, soms in het huis van de Gebroeders Van Raemdonckkring in Sint-Niklaas.
Geen problemen met andere talen
Natuurlijk beseffen we dat er in deze wereld duizenden talen bestaan en die hebben allen bestaansrecht. We hebben er geen probleem mee dat we ook in Vlaanderen andere talen dan het Nederlands horen en aanleren. Maar er is wel een probleem als uit gemakzucht, ijdelheid of een misplaatst internationalisme andere talen onze eigen taal, bewust of onbewust tracht te overwoekeren. We hebben gestreden en strijden nog tegen een opdringerig Frans, nu zien we al te vaak overbodige Engelstalige, uitdrukkingen, namen van bedrijven en meer. We willen hierin niet meegaan en wijzen de bedrijven en instellingen erop dat Vlaanderen Nederlandstalig is en het ook wil blijven. Op die wijze blijft onze taal levendig en aantrekkelijk en blijft het een eigen gelaat hebben, zonder het pokdalige van klakkeloos overgenomen woorden uit een andere taal.
Nederlands-Landstaal valt onder de vleugels van de VVB. Elke maand verschijnt een nummer, met uitzondering in juli, en die nummers worden nu vooral digitaal verspreid door de VVB naar de leden waarvan het digitale adres bekend is.
Elk nummer bevat een hoofdartikel, taalmistoestanden die aangeklaagd worden, acties die ondernomen worden en die daarop volgt.
De kracht van Nederlands-Landstaal
De kracht van Nederlands-Landstaal hangt rechtstreeks af van het aantal mensen die willen meedoen. Hoe meer deelnemers hun ongenoegen uiten over mistoestanden, hoe meer kans er is dat er een positieve wijziging zal komen. Vroeger diende men daarvoor een brief te schrijven of te typen op een mechanische of een elektrische typmachine, een postzegel te kleven op de omslag en met de brief naar een brievenbus te gaan. Nu hoeft dit niet meer (het kan nog wel en er zijn onder onze medewerkers nog mensen die het op die wijze doen). Nu kunnen we heel gemakkelijk even een elektronisch berichtje verzenden naar het e-adres van de instelling of het bedrijf dat we willen bereiken. Doe dus mee met onze actie. IJver mee voor een beter en een Vlaamser Vlaanderen!
Nieuw logo
Met een nieuw logo start ook een nieuw tijdperk voor NederlandsLandstaal. Voortaan kan u de digitale editie op deze pagina’s lezen.
Nog een editie uit het verleden lezen?
Vraag hier een editie aan van 2014 tot 2020. U krijgt ze als een PDF document in uw digitale postbus.