Jaargang 31
Nummer 10
December 2021 - Januari 2022
Inhoudsopgave
Waals onderwijs
Sinds 1989 is het Belgisch onderwijs niet langer federaal beheerd, maar is het toegewezen aan de gemeenschappen. Wat voor de splitsing al gedacht werd, wordt daarna erg zichtbaar: de kwaliteit van het Franstalig onderwijs is veel lager dan dat van het Nederlandstalig onderwijs.
In de internationale PISA-rangschikking bekleedt het Franstalig onderwijs de 35ste plaats met 483 punten, 10 minder dan het gemiddelde. Het niveau van lezen en wiskunde is slecht. Het Nederlandstalig onderwijs staat op de tiende plaats. Het aantal zittenblijvers daalt, maar nog steeds is het Franstalig onderwijs de slechtste leerling van de klas in Europa. 12 procent van de leerlingen in de middelbare school blijft minstens één keer zitten (in het derde alleen: 20%) (DS 5 okt 2019).
Na 1989 werd de verplichting om de tweede landstaal aan te leren zowel in Vlaanderen als in Wallonië geschrapt, maar Vlaanderen is daar enkele jaren later op teruggekomen. Wallonië niet.
Het Franstalig onderwijs heeft nooit veel waardering gehad voor het Nederlands, ook niet voor 1989. Waar Vlamingen veel belang hechten aan talenkennis en dit een rijkdom benoemen, vinden Franstaligen het belangrijker om één taal goed te kennen en laat dat nu – toevallig – een zogeheten wereldtaal als het Frans zijn. Het was overigens een Waalse politicus, François Bovesse, die in 1932 uitriep “De tweetaligheid is dood en niemand zal haar weer tot leven kunnen wekken!”
In Wallonië is het leren van een moderne taal momenteel verplicht vanaf het vijfde jaar van het basisonderwijs. De leerlingen hebben de keuze tussen Nederlands, Duits en Engels, zowel in het middelbaar als in het basisonderwijs.
De populariteit van het Nederlands als vak in het middelbaar onderwijs in Wallonië zakt al meerdere jaren. In 2020-2021 kozen 34% Waalse leerlingen in het eerste middelbaar voor het Nederlands, 64% voor het Engels en slechts 2% voor het Duits. Tijdens het schooljaar 2009-2010 kozen nog ongeveer evenveel leerlingen voor Nederlands (49 procent) als voor Engels. Slechts 8,9% van de schoolgaande jeugd in Wallonië acht zich in staat om deftig Nederlands te spreken.
Uit een tv-reportage van 4 februari 2019 in Terzake bleek dat het Institut Sainte Marie in Aarlen het vak Nederlands niet meer aanbiedt in het eerste jaar. Ook in Bertrix wordt het Nederlands niet meer aangeboden in de 7 gemeentelijke scholen.(RTL-info, 6 september 2020)
De inspectie van hun talenonderwijs is een lachertje. La Libre van 20 januari 2021 kopt “Le seul inspecteur de langues dans l’enseignement maternel et primaire francophone ne maîtrise pas le néerlandais.”
En zeggen dat het PS-kopstuk Laurette Onkelinx in 1996 beloofde “Tous bilingues au sortir du secondaire en 2001”.
Brussel
In de Franstalige scholen in Brussel en de faciliteitengemeenten moeten de leerlingen in principe al vanaf het derde leerjaar drie uur Nederlands krijgen per week krijgen en vanaf het vijfde leerjaar vijf uur Nederlands per week. Er is nooit veel belang gehecht aan deze verplichting, die op allerlei manieren ontdoken werd. Een blanco blad indienen was goed voor 50% van de punten. Ongeveer 80% van de Brusselse leerplichtige jongeren gaan naar een school van het Franstalig onderwijs.
Barbara Tournay-Dufrenne, directeur van de Brusselse school Marius-Renard zei in De Standaard van 5 oktober 2019 letterlijk “Ik hoop dat het verplichte Nederlands wordt afgeschaft.” “De derde- en vierdejaars hebben hier twee jaar lang geen Nederlands gehad, omdat ik gewoon geen leerkracht Nederlands vond.” Het is dan ook geen wonder dat heel wat ouders hun kinderen naar de Nederlandstalige school zenden, zelfs als spreken ze thuis een andere taal.
Immersieonderwijs
Gedeeltelijk als reactie op de minderwaardige kwaliteit van het Franstalig talenonderwijs werd het immersieonderwijs ingericht. Vooral hoger opgeleide ouders maken zich meer en meer zorgen en ze zenden hun kinderen naar scholen waar ze ondergedompeld worden in lessen in een andere taal dan het Frans. Zo zijn er, van de kleuterklas tot het einde van het middelbaar onderwijs immersieprogramma’s, die Nederlands als doeltaal hebben (in 2015-2016 gemiddeld 65% Nederlands, 30% Engels en 5% Duits). In 2020 organiseerden meer dan 300 scholen (zowel basisscholen als middelbare scholen) dit onderwijs. Dit is toch minder dan 4% van de totale schoolgaande bevolking in Franstalig België (ongeveer 30,000 leerlingen). Uit onderzoek blijkt echter dat dit immersie-onderwijs het negatieve imago van Nederlands maar ten dele tegengaat. Wie een hart heeft voor het Nederlands kan dit alles geen mooi verhaal vinden. Het is niet goed en gewoon onterecht dat Vlaanderen niet meer belangstelling toont over de wijze waarop men over ons belangrijkste cultuurproduct, de taal omgaat. Het toont aan dat het Nederlands als taal niet goed aanvaard wordt door het zuiden van het land. Onze Nederlandstalige muziek wordt er geboycot, bij ondertitelde films staat het Frans bovenaan, op 15 november werden Koning Albert en Koningin Paola in het Frans verwelkomd bij de ingang van de Sint-Goedelekerk. Eéntalige Walen komen werk zoeken in Brussel, De Panne of elders in Vlaanderen en zijn dan verwonderd dat niet iedereen met hen Frans (of desnoods wat Engels, want dat gaat vreemd genoeg soms beter) met hen wil spreken. Het is onmiddellijk duidelijk welke taal nog steeds dominant is in dit land. Doordat de sociale zekerheid (pensioenen…) niet gesplitst is, betaalt u ook voor iemand die nooit respect gehad heeft voor het Nederlands.
Het is natuurlijk niet alleen de fout van de Walen. Het ontbreekt heel wat Vlamingen aan cultureel zelfrespect om in gesprekken met anderstaligen niet direct over te gaan naar de taal van de andere. De verschillende dialecten in Vlaanderen, het groter wordend verschil tussen het Nederlands van Nederland en Vlaanderen hebben evenmin een motiverend aspect op de anderstalige. Het slaafs en onderdanig willen pronken met de kennis van enkele woordjes Frans…het zit bij sommigen in de genen en geeft de anderstalige het idee dat die zelf geen inspanning hoeft te maken.
De Vlaamse overheid zou meer moeten doen voor de verspreiding van het Nederlands. Waarom geen publireportages op de Waalse televisie waarin duidelijk wordt gemaakt hoe belangrijk de kennis van het Nederlands is? Waarom zwijgt de Vlaamse overheid over de boycot van Vlaamse artiesten op de RTBF? Waarom sluit de Vlaamse overheid de ogen voor de taalwetsovertredingen in Brussel? Ga naar de covidcontainer in Etterbeek waar de Croix Rouge de Belgique geen Nederlands wil spreken, mijnheer de minister-president. Laat zien dat het menens is, met de Nederlandse taal. Dat is voor het hele land goed.
Karel Adams
ACTIEPUNTEN
Wij hebben respect voor de wijze waarop dit onderwerp wordt behandeld.
Maar moet dat nu WEERAL onder een ENGELSTALIGE titel, a.u.b. !!
Wij zijn geen Anglofielen, wij zijn Vlamingen.
Walk in my shoes
In de uitgave van Kerk & Leven van 17 november 2021 schrijft Jozefien Van Huffel in de Rubriek Buitenland het artikel “Vechten of vertrekken”.
Daarin gaat het over een online-educatief spel dat Caritas International pas invoerde, bedoeld voor jongeren in 2e en 3e graad van het secundair onderwijs. Dus een Nederlandstalig publiek, het spel bestaat in het Nederlands.
Met dit spel wil men kinderen wakker maken voor beladen onderwerpen zoals migratie & conflict door leerlingen in de positie te stellen van een concrete leeftijdsgenoot-vluchteling in op reële situaties gebaseerde verhaallijnen met bijpassend beeldmateriaal. De verhalen belichten onderliggende oorzaken van migratie.
Caritas International
Mevr. Bénédicte Van Paeschen, Liefdadigheidstraat 43 te 1210 Brussel
Thé Vert
De gekende grootwinkelier Aldi heeft in haar aanbod verschillende soorten thee.
Onlangs kocht ik een doosje “Groene thee met veenbessmaak”. Ik moest wel even zoeken, want de Nederlandstalige benaming staat maar aan de achterkant. Bovenaan en vooraan staat het in het Frans. Dus tweemaal in het Frans en éénmaal in het Nederlands, terwijl de Nederlandstaligen toch 60% van de bevolking uitmaken. Weet Aldi dit niet of vertrouwen ze erop dat de Vlamingen toch niets zullen durven zeggen?
Aanschrijven, die lui!
Aldi Inkoop, Keerstraat 4 in 9420 Erpe-Mere
Jason Sevestre, woordvoerder
Markus Kaffee gmbh Hohewerderstr 345 in 45699 Herten, Duitsland
Miekes superetje
“Mieke zkt weekendhulp!
Ben of ken jij iemand:
– met een geweldige glimlach, ook ’s ochtends vroeg
– die de weekendoutfit pas zou kunnen vervolledigen als ie nu toch eens een van onze mooie rode schorten droeg
– en bovenal nog graag eens een klapke met de Hansbeekse mensen doet
Stuur dan gerust een mailtje met je CV of tag de personen door wie jij wel eens besteld wilt worden. Liever vandaag dan morgen
Jobs@miekessuperetje.be
Zowel studenten als flexijob’ers welkom!”
Zo luidt de aankondiging op het smoelenboek Facebook voor de aanwerving van hulp in een superette in hartje Nevele, deelgemeente van Deinze en bezuiden in het Meetjesland. Men heeft duidelijk de hulp nodig van onnodig Engels om een werkkracht te vinden. Wie zich geroepen voelt om op dit onnodig Engels in te gaan of erop te reageren, hij/zij vindt het e-postadres in de aankondiging.
Belfius: Ons hart Beats for u. Voor uw Love doen we meer
Jullie hebben zeker deze Nederlands/Engelse reclame van Belfius opgemerkt in kranten en reclamepanelen. Het zijn onderdelen van een groots opgezette reclame/reorganisatie campagne, die Belfius agentschappen en diensten tegelijkertijd een nieuw uitzicht moeten geven. Wat zeker opvalt bij het opzoeken van de Belfius gegevens op het internet is het overvloedig Engels in alle vormen zoals bv. Belfius Home, Belfius Car, Belfius Assistance.
Wij kunnen deze reclamevoering niet pruimen en reageren bij Mieke Debeerst die blijkbaar deze Belfius veranderingen ondersteunt:
Mevrouw Mieke Debeerst, Hoofd Klientervaring & Markt Communicatie
Belfius Hoofdzetel
Karel Rogierplein 11 te 1210 Sint-Joost-ten-Node
Nummer 10 | December – Januari 2021 – 2022
RunDaddyRun
Dit bericht van Gezinssport Vlaanderen kregen we onder ogen:
Dag allen
In samenwerking met de Universiteit van Gent ontwikkelde Gezinssport Vlaanderen een nieuw interactief beweegprogramma, exclusief voor papa’s en hun kind(eren) van 6 tot en met 8 jaar. Het programma kreeg de naam “RunDaddyRun“. Vanaf het voorjaar van 2022 willen wij dit project uitrollen over heel Vlaanderen. Daarom zijn wij op zoek naar afdelingen van de gezinsbond, clubs, gediplomeerde lesgevers (bachelor of master LO), die ons en het project willen vertegenwoordigen en begeleiden.
Vanuit Gezinssport Vlaanderen doen wij alles om alle betrokkenen in dit verhaal te ondersteunen. We zorgen écht voor een kant-en-klaar traject.
Ben je geïnteresseerd in dit project en wil je meer te weten komen?
Run Daddy Run! Vaders en kinderen samen in beweging (tip: beluister onze eerste podcast, te vinden onder het tabblad “online tools”) of stel je vragen rechtstreeks aan de projectverantwoordelijke Jarne De Bruyne.
Vriendelijke groeten
Jarne De Bruyne
Gezinssportfederatie van de Gezinsbond die een Engelstalige titel koos voor een loopwedstrijd! Wellicht wordt de naam Gezinsbond dan ook veranderd in “Family Organisation”?
Prof. Frans Van Mechelen, voorheen jarenlang voorzitter van de Bond van de Grote en Jonge Gezinnen (1960-2000) en ijveraar voor keurig Nederlands, draait zich om in zijn graf!!
C&A
Sedert het verbod om nog langer plastic zakken mee te geven aan klanten om hun koopwaren in te stoppen, zijn veel winkels overgeschakeld naar papieren boodschappenzakken. Ook C&A doet dit, echter met alleen Engels op de papieren zakken “Wear the Change“!
In het Nederlands zou dit veel mooier zijn!
LEZERS SCHRIJVEN
Tally Weijl
Na een aankoop in de winkel “Tally Weijl” in Sint-Niklaas ontvingen we een kasticket in het Engels!
Onderstaand antwoord kreeg ik van de kledingketen na mijn vraag naar een kasticket in het Nederlands!
Hello,
Thank you for contacting us at TALLY WEiJL!
Please note that our customer service team is available Monday – Friday from 9:00 – 17:00. You can also call us: to find all of our contact information – just click on www.tally-weijl.com
We’ve received your message / query and will get back to you as fast as possible.
In the meantime, head over to tally-weijl.com and check out all our latest trend and stylish promotions.
Thanks,
TALLY WEiJL
Customer Service
Monday – Friday
09:00 – 17:00
CD&V
Geachte CD&V-voorzitter,
Als Vlaming hou ik van mijn moedertaal, het Nederlands, en betreur ik sterk hoe onze taal verloedert door het stijgend gebruik van onnodige Engelse woorden , begrippen en slagzinnen.
Ik was dan ook pijnlijk getroffen door dit onnodig Engels, dat in uw vraaggesprek, verschenen in De Tijd van 27 november 2021, naar voren kwam: “in de shit”, “top of mind”, “jobbonus”, “CEO van de haven”.
Ik hoop dat u in de toekomst meer aandacht zult besteden aan uw voorbeeldfunctie omtrent de taal van Vlaanderen, en onnodig Engels uit uw teksten, vraaggesprekken en CD&V publicaties zullen verdwijnen en vervangen zullen worden door keurig creatieve Nederlandse woorden.
Mijn dank hiervoor bij voorbaat.
Vriendelijke groeten,
H.K.
Beste meneer K.,
De voorzitter heeft uw mail goed ontvangen en als een liefhebber van taal in al zijn kunstige vormen begrijpt hij uw liefde voor het Nederlands.
De Nederlandse taal, met al haar dialecten, is zeker en vast prachtig, maar zoals alle talen wel onderhevig aan verandering.
Zo spreken de Engelstaligen over ‘royals’, terwijl vanuit Germaanse overwegingen normaliter afbuigingen van het woord ‘king’ zouden gemaakt worden.
Recent verscheen nog een interessant interview in de krant met Ruud Hendrickx, die jarenlang taaladviseur is geweest voor de VRT.
Eén zin valt alvast op omdat het gaat over mensen die net als u zich ergeren aan het gebruik van Engelse woorden, dat heet Priming: wij gebruiken helemaal niet veel Engelse termen, maar als jij er een hekel aan hebt, ga je het plots overal horen.
Net als u houdt de partij van onze taal, met zijn sterktes en zwaktes. Een sterkte van de Engelse taal is bijvoorbeeld dat de grammatica niet zo ingewikkeld is, waardoor ze een heel wijd gamma aan vocabularium hebben. Soms kan het dus zijn dat een Engelstalig woord net beter uitdrukt wat we willen verwoorden. Maar het is niet omdat we een woord lenen uit een andere taal, dat onze taal daardoor verloedert, integendeel, het is een verrijking.
Met vriendelijke groeten,
Liesbeth De Vreese
Secretariaat Joachim Coens
Wetstraat 89, 1040 Brussel
Giving Tuesday 👐 - #geefomjedarm 💙
Geachte,
Als Vlaming houd ik van mijn Nederlandse moedertaal en wens ik deze niet te laten verloederen door onnodig Engels. Dus kan ik onmogelijk een campagne steunen met een onnodig Engelse titel.
Hoogachtend,
K.
Geachte Heer K.,
Dank voor je mail en alle respect voor je houding t.o.v. onze Nederlandse moedertaal.
De Engelstalige termen zijn overgewaaid uit de States en hebben voorlopig nog geen valabel Nederlandstalig alternatief.
Voor ons was deze dinsdag wel een gelegenheid om aan extra fondsenwerving te doen. Het zijn ook voor onze vzw bijzondere tijden. Gelukkig hebben we een Nederlandstalige campagne die 365 dagen per jaar loopt. Misschien is dit een alternatief?
met vriendelijke groeten,
#samensterk
L.C.
Nederlands in Vlaanderen
Waarom ben ik lid van de VVB als ik Franstalig ben en pas 2 jaar in Vlaanderen woon? Het antwoord ligt voor de hand: omdat ik nu in Vlaanderen leef en het heel normaal is om de taal te spreken van de streek waar je woont. Als je in Vlaanderen wilt wonen, moet je de taal spreken van de gemeenschap waar je woont (of op zijn minst Nederlands leren.) Dat is gewoon gezond verstand. Het is niet minder dan respect voor anderen, hun taal, hun cultuur, hun waarden, in één woord hun identiteit.
Het is niet meer dan normaal dat een volk deze waarden verdedigt en beschermt. In die zin steunt TAK terecht de afschaffing van de faciliteiten. Laten we nooit vergeten dat de faciliteiten inderdaad voorlopig werden toegekend om Franstaligen in staat te stellen zich aan te passen aan het taalgebied waarin zij leven. Het gaat er niet om tegen de ander te zijn, maar veeleer om de eigen identiteit te waarborgen. Dit kan alleen worden bereikt door een strikte toepassing van de taalwetten tegen degenen die dat niet willen. De recente uitspraak van de Raad van State gaat helaas in de tegenovergestelde richting en maakt de facto een einde aan het eentalige karakter van het Vlaams Gewest.
J-M. L.
Proximus
Diest, 29 november 2021
Geachte,
Van 22 november tot vandaag zijn er werken uitgevoerd in opdracht van Proximus op volgende plaatsen in Diest: Boudewijnvest, Lindenhof, Lorkenhof, Berkenhof en Wilgenhof. Ik woon in Lindenhof en heb bijgevoegde brief in mijn brievenbus gevonden. Zoals u kunt merken is het een tweetalige versie en dit in Vlaams-Brabant.
Denkelijk is dit niet in orde met de taalwet en daarom wil ik het melden. Hopelijk zal Proximus in de toekomst niet in herhaling vallen.
Vriendelijke groeten,
L.V.d.P.
DE TAALGRABBELTON
Anuna The Weaver doet het weer
Schoolverzuimster Anuna De Wever heeft ons tijdens haar tweewekelijks uitstapje naar de klimaatconferentie COP26 in het Schotse Glasgow een lesje “nengels” geleerd in een aantal krantenartikelen.
Een overzichtje:
“stay tune” – hike D – rest is revolutionary – fridays for future – Action Hub – Greenwashing – UN Youth – Seal to the Cop – Seat at the table – Conference of parties – the bigger picture – shiften – European environemental agency – Kick em out – ready to roll for tomorrow – Youth for climate – don’t be fooled – what ride – You embrassas us, Belgium – Climate Justace – Taken for granted – Fit for 55″.
Ja, dat komt ervan als je weigert naar school te gaan: “Het heeft geen zin een diploma te behalen want er is geen toekomst meer”. Het is te merken aan haar wansmakelijke talenkennis.
Bovendien vraag ik me af hoe zij – samen met een groot aantal nalopers – de halve wereld afreist zonder inkomsten. Welke organisaties sponsoren deze betweters.
De vraag stellen is ze beantwoorden.
Wie onze taal niet eert, is een bezoekje Weerd!
Merrie Kriestmus
Opgelet! Ze zijn er opnieuw! Ondanks de coronapandemie zijn deze dieren terug van weggeweest, de zgn. “Kriest-mussen”. Je ziet ze in veel winkels en in sommige reclamefolders. Soms worden ze samen met een paard vernoemd: een merrie!
Wat de kriest-mus te maken heeft met een merrie is ons echt niet duidelijk!
Als echte ornithologen houden we echter van de typische mussen in Vlaanderen zoals daar zijn de ringmus, de huismus enz…
Publieke toiletten in Lokeren
In Lokeren wil men de publieke toiletten beter bekend maken bij de inwoners. Deze promotiecampagne heeft een duidelijk toepasbare naam gekregen: “De Blijde Boodschap”! Zo hoeft het te zijn, mooi in het Nederlands met een knipoog naar het gebruik!
Inno Department Store
De brochure van de Inno oktober 2021, keurig in het Nederlands.
Een mooie stap vooruit.
Nu nog juist de titel van de brochure vernederlandsen.
Aan Arteveldecity today
Wanneer ik kuier door de stad en naar de winkels loek,
vind ik zowaar de autochtone stroppen te beklagen,
omdat in bijna elke straat, op bijna elke hoek,
de waren in de uitstalramen vreemde namen dragen.
Ik zie een jewel blinken in de plaats van het juweel
dat ik mij van mijn prille jeugd herinner op den buiten.
Eén juwelier in ’t dorp en die verkocht niet al te veel.
Ze groeien op de rug van mij niet, zei moeder vaak, de duiten.
Zo ging dat, maar juwelen waren nog geen jewels toen
en moeder dacht er nog niet aan om met the kids te shoppen
of hen te entertenen in een tearoom of saloon
of cool in een of andre trendy place to be te droppen.
Waar is de tijd toen ik de eerste keer de stad betrad
en mij als broekje van den buiten zwaar liet imponeren
door alles wat die grote koekestad te bieden had?
Als ik vandaag mijn ogen sluit, dan proef ik nog die sfeer en
besluipt mij heimwee naar de stad die ik weleer betrad
met overwegend Vlaamse namen in de uitstalramen
waar ik als kind dat nog geen kid was, zo’n ontzag voor had
waar ‘k nog geen chadors ontwaarde en geen vreemde namen.
Nu bots ik hier op shops en sales, op doors die closed zijn.
Je zou je aan de Thames in plaats van aan de Leie wanen
indien je hier en daar geen tram zaagt rijden van De Lijn
die zich een weg door ’t center van de city poogt te banen.
Ach, oude stad, bedenk ik soms, die happy loekt en trendy,
al word ik langs jouw straten met jouw newspeak overdonderd,
op jouw terrassen drink ik liever Rodenbach dan brandy
als ik erop geraak, want het verkeer loopt er in ’t honderd.
Onze Kerstwens
Bij het neerpennen van deze wensen beleven we zeker nog geen eindejaarsperiode zoals we die wel gewend geweest zijn (behoudens mogelijke veranderingen uiteraard, wie weet). Maar we kunnen wel met familie en vrienden er iets beters van maken dan verleden jaar.
Vanuit onze groep Nederlands/Landstaal wensen we iedereen een bezinningsvolle Adventstijd toe, een Zalig Kerstmis 2021 en een gezegend en gezond jaar 2022.
Contacteer Nederlands Landstaal via het e-adres
Deel deze editie van NederlandsLandstaal op uw sociale media kanalen
