Jaargang 31
Nummer 7
September 2021
Inhoudsopgave
Bron: Doorbraak 29/07/2021
Auteur: Ronny Vidts
Vaccins tegen het Nederlands
Vorig jaar wezen we er al op dat meerdere overheden de coronacrisis aangrepen om de Taalwetgeving met voeten te treden.
Een paar van deze taalincidenten werden voor de Vaste Commissie voor Taaltoezicht gebracht die oordeelde dat praktijken in onder meer Gent en Liedekerke inbreuken op de Taalwetgeving uitmaakten.
Inbreuken op de Bestuurstaalwet
Ook tijdens de vaccinatiecampagne konden alweer inbreuken op de Bestuurstaalwet worden vastgesteld. Een geval dat recent negatief werd beoordeeld door de Vaste Commissie voor Taaltoezicht (VCT) willen we hierbij toch even onder de aandacht brengen. Het betreft de oproep in de Eerstelijnszone Regio Grimbergen.
Er werd door burgers een klacht ingediend tegen de gemeente Grimbergen en bij uitbreiding de Eerstelijnszone Regio Grimbergen wegens een schending van de Grondwet en de Taalwetgeving. Alle inwoners van Grimbergen, Meise, Wemmel, Kapelle-op-den-Bos en Londerzeel kregen de communicatie in verband met het Vaccinatiecentrum Wemmel in vier talen, namelijk Nederlands, Frans, Duits en Engels, in de bus.
Faciliteiten?
Hoewel enkel Wemmel een faciliteitengemeente is, de faciliteiten enkel het Frans betreffen, de Franstaligen deze communicatie in het Frans zelfs niet aangevraagd hebben en dit geen aangelegenheid is waarop faciliteiten van toepassing kunnen zijn, heeft de Gemeente Grimbergen (en dus ook Meise, Wemmel, Kapelle-op-den-Bos en Londerzeel) het nodig geacht om elke inwoner in deze vier talen uit te nodigen.
Mocht men zich achter het argument volksgezondheid willen verschuilen, waarom werd er dan in geen vertaling voorzien in talen die mogelijk meer frequent in de gemeente voorkomen dan Duits, zoals Russisch en Spaans, …?
Voorbeeld Beersel
De vier talen (Nederlands, Frans, Duits en Engels) werden in de oproep op dezelfde manier voorgesteld en nergens wordt melding gemaakt dat het telkens om vertalingen van het Nederlands gaat. Daardoor krijgen alle Franstaligen uit Grimbergen, Meise, Kapelle-op-den-Bos en Londerzeel de facto dezelfde (en zelfs meer) faciliteiten dan de Franstaligen in faciliteitengemeente Wemmel.Nochtans kon het ook anders. Dat bewijst de folder die de inwoners van de gemeente Beersel in de bus kregen. Hoewel zij deel uit maken van de vaccinatiezone Zennevallei en ook de faciliteitengemeente Sint-Genesius-Rode daar deel van uitmaakt, werd de folder (overheidscommunicatie) aldaar enkel in het Nederlands gesteld, zoals het hoort.
Vaste Commissie voor Taaltoezicht
De Vaste Commissie voor Taaltoezicht (VCT) waakt hier over de correcte toepassing van de Bestuurstaalwetgeving en oordeelt in dergelijke zaken steeds dat de gemeente als overheid in het Nederlands moet communiceren met de burger en dat ze in gebeurlijke gevallen steeds duidelijk moet vermelden dat het Nederlands de officiële bestuurstaal is en dat het louter om een vertaling gaat. Er werd hier duidelijk nagelaten te vermelden dat de anderstalige teksten louter een vertaling zijn van de Nederlandse tekst. Hierdoor is onduidelijkheid geschapen omtrent het feit dat ten gevolge van de Grondwet en de Taalwetgeving de enige officiële bestuurstaal van de gemeente Grimbergen het Nederlands is. Omwille van die schending van de Taalwetgeving werd een klacht ingediend bij de provinciegouverneur.
Een gewestelijke dienst
In een brief van 20 april 2021 stelde Jan Spooren, de gouverneur van Vlaams-Brabant, dat hij van oordeel is dat de vier cumulatieve voorwaarden die door de VCT werden vooropgesteld voor communicatie in andere talen (en die door minister Bart Somers werden onderschreven) vervuld zijn. Om die redenen weigerde de gouverneur op te treden. De Vaste Commissie voor Taaltoezicht is het daar echter niet mee eens.
In het advies van 19 juli 2021 van de Nederlandstalige afdeling van de VCT, stelt de Commissie dat de Eerstelijnszone Regio Grimbergen een gewestelijke dienst is in de zin van de Bestuurstaalwetgeving en als werkkring de gemeenten Grimbergen, Wemmel, Meise en Kapelle-op-den-Bos heeft. Aangezien ze een gewestelijke dienst is waarvan de werkkring gemeenten met verschillende taalregelingen uit het Nederlands taalgebied bestrijkt en waarvan de zetel gevestigd is in hetzelfde gebied, ressorteert de Eerstelijnszone Regio Grimbergen onder het toepassingsgebied van de Bestuurstaalwet.
Taalregeling van Grimbergen
Zulke gewestelijke dienst moet dus berichten, mededelingen en formulieren rechtstreeks aan het publiek richten in het Nederlands. Het is belangrijk dat de VCT hier duidelijk stelt dat het feit dat er een gemeente is opgenomen met een speciale taalregeling (in casu de faciliteitengemeente Wemmel), dit geen afbreuk doet aan het feit dat toch de taalregeling van de gemeente waar de gewestelijke dienst gevestigd is (in casu Grimbergen) geldt.
De VCT stelt vast dat de brochure werd verspreid door de Eerstelijnszone Regio Grimbergen (ERG) met onder meer de samenwerking van de gemeente Grimbergen. Daarom had de ERG de betrokken brochure aan de inwoners van de gemeente Grimbergen (en Meise, Wemmel, …) uitsluitend in het Nederlands mogen bezorgen.
Ontvankelijk en gegronde klacht
Mocht het zo zijn dat uitzonderlijk omwille van de volksgezondheid de communicatie in meerdere talen tijdelijk noodzakelijk zou geweest zijn, dan diende duidelijk te worden gemaakt dat het een vertaling betreft.
Er werd echter nagelaten te vermelden dat de teksten in de oproep louter een vertaling zijn van de Nederlandstalige tekst. Die vermelding is essentieel om te benadrukken dat de enige officiële bestuurstaal van de gemeente Grimbergen het Nederlands is.
Gelukkig hebben we nog de VCT om de Taalwetgeving te bewaken. Ze beoordeelde bijgevolg de klacht ontvankelijk en gegrond.
Over RONNY VIDTS
Ronny Vidts (1972) is master in de rechten en internationaal actief als freelance consultant en manager voor innovatieve bedrijven.
ACTIEPUNTEN
Bpost
Aangetekende zendingen als je niet thuis bent
Vanaf augustus is de dienst van Bpost “Sign For Me” in heel het land beschikbaar. Daarmee kunnen geadresseerden het merendeel van hun aangetekende zendingen meteen in de brievenbus ontvangen, ook als ze niet thuis zijn om de zending in kwestie af te tekenen.
De dienst wordt geleidelijk aan uitgerold in het land en zal in augustus overal beschikbaar zijn. Particulieren kunnen Bpost een volmacht geven door met hun identiteitskaart in een postkantoor of een postpunt in te tekenen op Sign For Me en hun inschrijving via een bevestigingsmail te valideren. Zo kunnen ze het merendeel van de aangetekende zendingen in hun brievenbus ontvangen, zonder dat die zendingen hun juridische waarde verliezen.
Zendingen met bericht van ontvangst, zoals gerechtsbrieven, vragen nog steeds om een handtekening. En ook voor aangetekende zendingen die te groot zijn voor de brievenbus, voor aangetekende kiesbrieven, voor aangetekende zendingen met douanekosten en met aangegeven waarde kan geen beroep gedaan worden op Sign For Me.
Bovenstaande mededeling werd door Bpost zelf de wereld ingestuurd en kan dus overal gelezen worden. Maar waarom moet dit initiatief opnieuw een titel krijgen in een taal die de onze niet is, zoals het bij de meeste federale overheidsdiensten het geval is (bv. My Bpost app, My Pension en tal van anderen)? Men blijft in de boosheid volharden.
Met uw misprijzen kunt u terecht bij:
Delhaize
In de Delhaize aan Dok Noord te Gent voelen we ons niet op Vlaamse bodem met de aanduidingen in het Engels. Dus nemen we daar afstand van en in deze foto letterlijk.
Braderie Publique
Toen ik medio augustus in Gent de straat Onderbergen binnenreed met de bedoeling mijn wagen te parkeren in de Sint-Michielsparking kreeg ik een steek in/door mijn Gents hart. Was dit een restant van een zelf ingenomen taalonkundige Gentse bourgeoisie of onbekwaam stadsbestuur of even erg, was het een nieuwe Franstalige opstoot? Hoe dan ook is dit spandoek als een vloek in de kerk en hoort de gebruikte taal hier niet thuis. Los daarvan getuigt het ook van gebrek aan kennis, een braderie is immers altijd publiek.
Je ergernis kan je kwijt bij:
, Sint-Michielsstraat 15 te 9000 Gent
Op deze webstek onder het punt ‘bestuur’ staan die bestuursleden vermeld naar wie o.a. een bericht kan verstuurd worden.
WHISPERING LEAVES
Gent, de hoofdplaats van de Vlaamse provincie Oost-Vlaanderen.
Festival van Vlaanderen, per definitie eigen aan Vlaanderen en bijgevolg Vlaams.
Maar toch heeft men het lef om aan deze intieme nazomerconcerten in de mooiste Gentse stadstuinen een Engelse naam te geven en onze Nederlandse taal aan de kant te schuiven. Hoe krijgt men het gedaan! Waar is de fierheid over onze Nederlandse taal heen gevaren!
Uw ongenoegen over deze gang van zaken kun u uiten:
Mevrouw Veerle Simoens is directeur Gent Festival van Vlaanderen.
Streamz
Wij hebben ons niet af te vragen wie, en wie via wie, in een raad van bestuur komt. Op het internet vinden we een binding tussen Streamz en Telenet. We vragen aan Telenet wél om zoveel mogelijk de taal van ons (of onz ?) te spreken en te schrijven!
Op https://www2.telenet.be/content/www-telenet-be/nl/producten/tv-en-entertainment/streamz zoekt u helemaal onderaan onder het woord Corporate, en dan onder “Over Telenet”, leest u: “Steeds voorop blijven in de digitale wereld. Mensen verbinden en ervaringen creëren”. (maar zeker niet met ons)
“Voor een betere levenskwaliteit.” (met de slagzin van deze affiche, denken we het niet)
Een eenvoudig e-adres geven gaat NIET. Onder Contacteer ons vindt u een rode knop naar “Probeer Telenet Assistant”. Daaronder de zin “We staan meer dan ooit voor je klaar” en een knop waarin staat “Meer over onze service”. Wanneer u daarop klikt krijgt u een rode knop “Bel, mail of app ons”….en dan komt u terug bij het begin 😂 of 😡. Van het kastje naar de muur.
Als Telenet klant kan je inloggen met je klantgegevens en gebruik maken van deze link om een klacht in te dienen:
Streamz BV, Medialaan 38 te1800 Vilvoorde
Telenet BVBA, Liersesteenweg 4 te 2800 Mechelen
via contactformulier op: customerservice.streamz.be
AXA VERZEKERINGEN: NOW YOU CAN
AXA is wereldwijd de grootste verzekeringsgroep en vermogensbeheerder. Net zoals BMW onlangs met “The Devil Drives BMW” de onnodige Engelse toer opging ter gelegenheid van het EK 2021 Voetbal, doet AXA België het met “Know You Can” rond de Belgische Olympische ploeg en vooral met Nafi Thiam. Dat hierdoor de meerderheid in dit land beledigd wordt door deze Engelstalige miskenning van hun Vlaamse landstaal is blijkbaar geen zorg van AXA. En dat terwijl Engels geen officieel taalstatuut in België heeft.
Maar ja, dat Nederlands voor AXA als Franse firma weinig belang heeft en alleen het Vlaamse geld telt, weet iedereen die reeds betrokken is geweest in een AXA verzekeringszaak als bv via hun hospitalisatieverzekering. We moeten dus zeker hiertegen protesteren:
De publiciteitsdirecteur AXA België NV, Troonplein 1 te 1000 Brussel
Coccinelle Shoes
Het is duidelijk dat Nederlandstalige volwassenen, tieners en kinderen in deze winkel niet terecht kunnen om schoenen, sokken en losse binnenzolen aan te kopen.
Dat is waarschijnlijk eerder voorbehouden voor Engelssprekenden, moeten ze in Sint-Martens-Latem gedacht hebben.
Maar wie weet kan men daar ook als Nederlandssprekende terecht.
Toch maar even informeren bij:
Coccinelle Shoes, Golflaan 37 te 9830 Sint-Martens-Latem
Samsung
Samsung leert zijn klanten via een waarborgblad van een microgolfoven dat er in Belgium maar één voertaal is: het Frans.
Bedankt zeg! Bij de uitleg onder “Netherlands” moest er ook “Belgium” gestaan hebben, dát was dan spreken en drukken!
Wij zien dat graag veranderd. Wie nog?
Samsung Electronics Benelux B.V., Airport Plaza Geneva Building,
Leonardo Da Vincilaan 19 te 1831 Diegem
Miele
Een tijdje geleden bestelde een sympathisant van onze actie een voorwerp bij Miele, het gekende merk van huishoudapparatuur. Op de webstek van Miele vond ze het gekozen voorwerp, waarna ze het op de betaalapplicatie van de webstek wilde afrekenen. Tot haar verwondering werd ze zomaar doorgeschakeld van de Nederlandstalige bestelbladzijde naar een Franstalig betaalscherm.
Ze maakte daar een opmerking over bij Miele, maar kreeg geen antwoord.
Misschien luistert Miele wel als er meerdere Vlamingen hier een vraag zouden over stellen?
YOU NEED ENERGY
“You need energy” stond er op de bushokjes van De Lijn. Nu weten we wel dat het openbaar vervoer soms veel energie van de passagier vraagt om van punt A tot punt B te komen, maar dat moet in Vlaanderen daarom niet in het Engels aangekondigd worden.
Vertel TAO-drinks, de verkopers, dat we liever hebben dat ze hun drankjes in het Nederlands aanprijzen.
TAO FAMILY Industrielaan 16-20 – 1740 Ternat
MEET DISTRICT
“Meet district” is een onderdeel van de Ghelamcogroep die werklokalen aanbiedt. Aan het Ghelamcostadion in Gent, naast Albert Heyn, hangt daarover een enorm uithangbord, met in koeien van letters “Responsive Work Place to Meet & Retreat”. Een bij AH-winkelende klant kan er jammer genoeg niet naast kijken. Hun webstek, de “Nederlandstalige” versie, is een schoolvoorbeeld van met Engelse termen overspoelde turbotaal, die alleen nog een overjaarse puber imponeert, maar zeker geen ervaren ondernemer. Die heeft meteen door wat een opgeblazen ballon dit allemaal voorstelt.
Help Vlaanderen schoner en Vlaamser te worden en schrijf hen aan:
Ottergemsesteenweg Zuid 808 b300 9000 Gent
BLOKKEN
Op maandag 30 september 2021 startte het nieuwe seizoen van Blokken, het quizprogramma vóór het nieuws van 19u00 op TV één, reeds sinds 5 september 1994. Ik ga ervan uit dat het genoegzaam bekend is bij wie wel eens een quizje of een spelprogramma op TV meepikt.
Op 30 september moest de finalist een woord zoeken dat een link heeft met het woord ‘deejays’. Dat bleek ‘Headsets’ te zijn, in onze eigenste taal ‘hoofdtelefoon’. Ik zou er niet aan gedacht hebben. Wij dachten aan een Nederlandstalig woord. Kan het Engelser, overbodig Engels in ons taalgebruik?
Een VRT die het Engels promoot, neen, dat kan niet.
Terechtwijzen kan via:
VRT, August Reyerslaan 52 1043 Brussel.
naar www.vrt.be via ‘Heeft u een vraag’ en vervolgens via ‘contactformulier’
VRT ombudsman Tim Pauwels ombudsman@vrt.be.
VRT taaladviseur Ruud Hendrickx
Turkse vaccinatie uitnodiging
De gemeente Zele heeft gemeend om de allochtone Turkse gemeenschap ter wille te zijn en hen een uitnodiging in het Turks te zenden om zich te laten vaccineren. Weliswaar was de uitnodiging tweetalig Turks – Nederlands. Volgens de burgemeester was alles in orde met de taalwetgeving.
Daar hebben we onze vragen over!
Toch maar eens advies inwinnen bij de Vaste Commissie voor Taaltoezicht.
Opmerking: Zele is een buurgemeente van Hamme, waar in het vaccinatie-centrum alle aanduidingen tweetalig waren, nl. Nederlands-Engels!!
Reageren:
VCT, Warandeberg 4 te 1000 Brussel
Reageren:
jan.creten@vab.be (hoofdredacteur)
VAB
In het magazine september/oktober 2021 van VAB lezen we nogal wat Engels. VAB heeft het steeds over e-bikes en heel uitzonderlijk over elektrische fietsen. Kinderen die leren fietsen moeten uiteraard letten op “Safety first“ en “Enjoy the ride“. Je kan ook beroep doen via VAB , op een instructeur van “Bike Republic“.
DE TAALGRABBELTON
Opgetekend uit een vraaggesprek met Jan Verheyen in ’t Pallieterke nr. 29 van 22 juli 2021:
“Dat stoort me soms in culturele middens, die schaamte om onze taal en achtergrond. Ik heb dat nooit begrepen.”
Een dikke 
voor
Schrijver dezes is de levensperiode van de eigen schoolgaande jeugd reeds lang voorbij. En vandaar dat de hoofding van deze paginagrote advertentie onmiddellijk in het oog sprong: ‘TERUG NAAR SCHOOL’ in de eigen Nederlandse taal, vroeger normaal taalgebruik maar waar ‘Back to school’ tegenwoordig meer en meer het normaal geworden is. Maar gelukkig staat Atita daar niet alleen mee. Het weze gezegd.
Mooi zo!
Niet alleen meesters met schaduw maar bovendien ook zeer handig met de Nederlandse taal zo blijkt.
En nog enkele"Taafvoutjes"!
LOF-prijs
De Stichting Nederlands, Amsterdam – Brussel, en de Vlaamse Volksbeweging vzw
hebben de eer en het genoegen u uit te nodigen op de plechtige uitreiking van de zeventiende LOF-prijs der Nederlandse Taal. Dit evenement werd eerder uitgesteld wegens corona. De laureaat voor het jaar 2020 is het Verdrag inzake de Nederlandse Taalunie, dat dit jaar haar veertigste verjaardag vierde.
De uitreiking en de overige activiteiten vinden plaats op zaterdag 2 en 3 oktober 2021 in Brugge. Bijzondere aandacht gaat naar de Bruggeling Simon Stevin, universele wetenschapper en grondlegger van het Nederlands als wetenschapstaal. Stevin overleed 401 jaar geleden.
Stichting Nederlands, Amsterdam – Brussel
Vlaamse Volksbeweging
Schrijf u in voor het symposium Simon Stevin en de uitreiking van de LOF-prijs
Deel deze editie van NederlandsLandstaal op uw sociale media kanalen
