Jaargang 33
Nummer 1
Januari 2023
Inhoudsopgave
Do you speak Flemish?
Auteur: Robert Janssens
De taal van TikTok
‘Een foodstagrammer die struggelt met haar zelfbeeld wordt door haar beste vriend gechallenged om twee volgers te halen in een half jaar.’
Geen paniek, waarde lezer, de schrijver van dit wekelijkse cursiefje is niet van stijl veranderd. Wat hierboven staat is de eerste zin uit een artikel van Knack, waarin het gaat over jeugd en boeken lezen. De redactie vult de inleiding aan met ‘Had u enige moeite met voorgaande zin, no mercy hoor, deal with it: dit is de taal van Book Tok, de boekensectie van TikTok’.
Het sterkt mij nogmaals in de overtuiging dat onze maatschappij altijd maar meer aan het ‘verengelsen’ is, ten koste van ons Nederlands, Algemeen Beschaafd of niet.
Nu mag men mij er niet van verdenken een fanatieke Vlaming te zijn. Ik sta niet met leeuwenvlaggen te zwaaien, maar ik houd wel van onze taal, als die al niet door echte Hollanders uitgegorgeld wordt. Zelfs dialecten kunnen mij bekoren. Hoe mooi klinken de liedjes van Willem Vermandere niet in zijn – verstaanbaar gemaakt – West-Vlaams.
Engels is ook aantrekkelijk, maar toch…
Ik zie dan ook met lede ogen – en hoor met lede oren – hoe Vlaams en Nederlands almaar meer verdrongen worden door dat geciteerde Engels, dat ik, terloops gezegd, ook aantrekkelijk vind. Als het – zelfde opmerking als voor de Hollanders – al niet gesproken wordt door de heuse Yankees.
Iedereen heeft intussen al wel begrepen dat ik in Gent woon en daar zie ik tot mijn verbazing almaar meer aankondigingen verschijnen in de taal van Shakespeare, vooral dan in winkels, die zich nu blijkbaar meer richten naar buitenlandse toeristen en dito studenten, eerder dan naar de eigen mensen. Zonderling toch, want het is toch algemeen geweten dat het betere cliënteel al een zekere leeftijd bereikt heeft, leeftijd waarop men minder dan de jeugd van tegenwoordig een andere taal meester is.
Nog maar weinig aandacht voor onze moedertaal
Ik hoop dat mettertijd de vergelijking niet helemaal doorgetrokken wordt en dat Gent niet de communicatiestijl van Amsterdam overneemt. Ik was daar nog niet zo lang geleden en stond er versteld naar te kijken: bijna alles, ook de min of meer officiële mededelingen stonden, u raadde het, in het English geschreven. Onwaarschijnlijk is dat allemaal niet, als men er rekening mee houdt dat onze jongeren op school nog weinig aandacht, laat staan passie, opbrengen voor de moedertaal, hoewel – in Knack dus – gezegd wordt dat de jeugd blijkbaar toch nog boeken leest. Zij het dan dat die half en half gepromoot worden in het Engels.
We hebben er, in Gent zowel als in Antwerpen en andere steden, jaren over gedaan om het Frans als spreektaal te verdringen. En nu dat zo mooi gelukt is, zouden we opnieuw in een andere toonaard gaan zingen. Liever niet, ook al dienen we daar niet alle toeristen of veel studenten mee. Ik wil het niet meemaken dat we, als we eens iets niet weten, op straat of in een of andere winkel eerst
do you speak Flemish?
moeten vragen.
Want als er ‘no’ geantwoord wordt, zullen nog altijd heel veel mensen niet weten hoe het verder moet.
P.S. – Zopas ontdekt: als ik elke voormiddag aan mijn romans werk, trek ik mij terug in een ander wereldje, dat van het verhaal waarmee ik bezig ben. Zo schenk ik mezelf ‘me time’. Dus weeral Engels en als er iemand voor dat begrip een Nederlandse term kent, mag hij die altijd melden.
Noot van een lid van de redactie: Hier helemaal onderaan vraagt mijnheer Janssens een alternatief voor “me time”.Wel ik heb het! Mijn innertijd. Ik vind het een heel mooi woord. Marijke
Over Robert Janssens, journalist-auteur
Robert Janssens (Borgerhout, 25 juni 1939) is een voormalige Vlaamse sportjournalist. Hij maakte naam als wielerjournalist voor eerst de Volksgazet en later vooral Het Laatste Nieuws. Hij schreef een 15-tal fel gewaardeerde wielerboeken en maakt in 2021 op 81-jarige leeftijd met ‘Sukkelaar’ zijn romandebuut.
ACTIEPUNTEN
Exposition d’art
Een tijdje geleden zagen we in het Gentse grote affiches hangen over een kunsttentoonstelling. Deze affiches waren volledig in het Frans (behalve de straatnaam) maar ook ‘Gent’ was vertaald naar ‘Gand’. Wie de organisator juist is, stond er jammer genoeg niet bij, enkel dat het plaats vond in het Pilows(sic) Hotel Reylof.
Misschien kan iemand van onze lezers ons meer inlichtingen geven?
Embassy of India
Onlangs zagen we een advertentie voor een Indische dansvoorstelling in Brussel. De hele advertentie was opgesteld in het Engels, behalve de plaats waar de voorstelling plaats vond: die was in het Frans! (Boulevard de l’Empereur 2)
We keken ook eens naar de webstek van de Indische ambassade en daaruit bleek dat hun adres ook enkel in het Frans vermeld staat (217, Chaussee de Vleurgat).
Hoog tijd om de Indiërs erop te wijzen dat in dit land een Nederlandstalige meerderheid woont, dat Brussel grondwettelijk een tweetalig hoofdstad is en dat we dit gerespecteerd willen zien.
Mr. Santosh Jha, Ambassador, Vleurgatsesteenweg 217, 1050 Elsene
SEMAINE DE LA MARIONNETTE THEQUE
In het door Vlaanderen betaalde tijdschrift “Bruzz” verscheen onlangs een advertentie van het Tjechisch Centrum Brussel. Die benaming is ook het enige dat in het Nederlands stond, want al de rest van de advertentie was in het Frans. Het lijkt dat dit Centrum er vanuit gaat dat er alleen Franstaligen in Brussel wonen. Het is ook onbegrijpelijk dat de redactie van Bruzz dergelijke advertenties klakkeloos opneemt. Oh ja, “English friendly” staat er ook in vermeld.
Laat dit niet ongemerkt voorbij gaan.
URBAN BLUE
In het kasteel Borluut te Sint-Denijs-Westrem vond onlangs een tentoonstelling plaats van fotoafdrukken. Vijf Vlaamse fotografen stelden er hun werk tentoon, voor de tweede maal en onder de vreemde naam van Urban Blue. In het tijdschriftje van de gemeente stond hun aankondiging er volledig in het Engels. Richten ze zich enkel tot de weinige Engelstaligen die er wonen of denken ze dat ze al dermate internationaal gekend zijn dat ze hun eigen taal mogen verloochenen?
Breng ze terug tot de realiteit, het is ook in hun voordeel.
Nederlandstalige muziek
In de maand januari 2023 zijn er drie erg belangrijke muzikale feesten: de finale van Eurosong, de uitreiking van de Mia’s en van 30 januari 2023 tot 5 februari 2023 vindt de Week van de Belgische muziek plaats. We nemen de gelegenheid te baat om de organisatoren en sponsors erop te wijzen dat in dit onzalige land de Nederlandstalige muziek nog altijd geboycot wordt door een deel van de bevolking en hun radio- en televisiezenders. Tot de jaren vijftig werd in de VSA de muziek van de zwarten geboycot door de radiozenders van de blanken, maar na actie veranderde dit. In België wordt Nederlandstalige muziek nog steeds niet gedraaid op de Franstalige zenders. Deze heerschappen genieten wel van een sociale zekerheid en een pensioen voornamelijk betaald door Vlaanderen. We zouden in Paleis 12 aan de Heizel actie moeten voeren, maar u kunt ondertussen al VI.BE (dat zichzelf uitroept tot steunpunt voor artiest en muzieksector) en Sabam (vereniging van auteurs, componisten en uitgevers) aanschrijven en ook onze minister van cultuur.
VI.BE Bloemenstraat 32 1000 Brussel
Sabam Tweekerkenstraat 41-43, 1000 Brussel
The Legacy League
The Legacy League is een verenging die in Vlaanderen breakdance aanbeveelt en er lessen in geeft. De webstek van deze organisatie is overwegend in het Engels:
Pro – THE LEGACY LEAGUE (legacy-league.com)
Onbegrijpelijk dat als partners vermeld worden ( met logo ) Sport Vlaanderen,
Stad Sint-Niklaas, Stad Antwerpen district Antwerpen enz…
Reageren: District Antwerpen: district.antwerpen@antwerpen.be
Stad Sint-Niklaas: peter.buysrogge@sint-niklaas.be (schepen van sport)
Oxfam
Naar aanleiding van de eindejaarsfeestdagen gaf OXFAM een magazine uit met haar producten (november 2022). Oxfam beweert op te komen tegen discriminatie, maar discrimineert zelf in haar magazine het Nederlands: fair trade, oxfam days, oxfam family, fair shop, Bite the fight, The whole world op je bord, good food, behind the product ….
Reageren: info@oww.be (Oxfam wereldwinkels)
Salon Melanie
‘Your hair & scalp transformation starts here’ bloklettert dit kapperssalon in deze publiciteit in ‘etalage’ van 28 december 2022 met een herhaling in het nummer van 4 januari 2023 en nog verder.
Is het geen valse start van Salon Melanie om een Engelse slagzin te gebruiken?
Tip: de klanten zullen het zeker waarderen als de aankondiging met respect voor de eigen taal, in het Nederlands,aangekondigd wordt.
Contactgegevens: zie advertentie.
De gezellige eindejaarsperiode ligt opnieuw even achter ons, maar we konden het niet nalaten deze brochure toch nog even onder de aandacht te brengen, niet omwille van wat ze te bieden hebben, maar omwille van de taalkeuze.
Een tip naar hen toe over hun Engels taalgebruik zal House&Garden er misschien toe brengen dat ze ons voortaan in keurig Nederlands te woord zullen staan.
Contactgegevens vindt u hierbij.
Digitaal administratieplatform ‘Doccle’
Ziehier hoe een vacature bij deze mensen voorgesteld wordt:
Volgens ons komt een omschrijving van een betrekking in de IT* of ICT** maar intellectueel en beleefd over wanneer deze volledig in het Nederlands opgesteld is.
Nederlandstalige woorden zoeken voor Engelstalige termen is evengoed een scheppende en verbeeldende uitdaging zoals nodig in tal van betrekkingen. Het maakt ons speelser en eerlijker.
Om het dan nog eenvoudiger uit te drukken: topmensen uit de digitale wereld willen dat iedereen digitaal zou leven, wel dat ze dan zelf de taal van iedereen gebruiken en dat is in Vlaanderen het NEDERLANDS!
Doccle BV Buro en Design Center Heizel Esplanade PB 65 te 1020 Brussel
Gaat niet vlot op de webstek, wanneer je bij Help center “een vraag indienen” aanklikt, heb je een gebruikersnaam Doccle-account nodig.
*Informatie Technologie
**Informatie- en Communicatietechnologie
LEZERS SCHRIJVEN
Gasthuisberg
Geachte,
Door omstandigheden ben ik dit jaar veel naar Gasthuisberg moeten gaan, ook gisteren.
Toen heb ik voor het eerst gezien: ‘se garer a uz Leuven campus gasthuisberg’
Ik dacht dat ik in de grond zakte van schaamte.
Toen heb ik eens de website bezocht en die is ook helemaal in het frans beschikbaar! Verschrikkelijk!!
Wij zijn verplicht frans te leren… nu weet ik waarom!! Egalité?
Het grappige aan dat pamfletje….Op blz 4: ‘Vous et vos proches pouvez recourir a l’abonnement hebdomadaire’. Klein foutje waarvoor ik in de humaniora herexamen zou gehad hebben!
Wat zal dat kosten als alle pamfletjes van het UZ vertaald worden?
Ze hebben toch Louvain-La-Neuve gekregen?
Doe wat aan die verschrikkelijke situatie a.u.b.
Met vriendelijk Vlaamse groet
Giovani Kerckhove, Mol
P.S ik weet wel wanneer ik accenten en hoofdletters moet gebruiken
Meneer spreekt wel een beetje Frans
Eén kans op een miljoen? Op 16/10 wandelde ik bij windstil, zonnig weer in het Zoniënwoud. Een tak van een 120 jaar oude beuk (60 kg) valt plots van 7 m hoogte op mijn ruggengraat en schouder. Ik werd afgevoerd naar Hôpital Saint-Luc. Verdict: één week last aan spieren en gewrichten en een paar kwetsuren die moeten genezen. Het had veel erger kunnen zijn.
Saint-Luc is een Franstalig (officieel is de spoeddienst tweetalig) ziekenhuis in Woluwe, waar je vanuit Tervuren gebracht wordt met de 100. De keuze voor een ander ziekenhuis is er in principe niet. Ik vroeg me af of ik er in mijn taal zou behandeld worden. De behulpzame man van de ziekenwagen wilde me positief stemmen en zei dat Saint-Luc een zeer goed ziekenhuis is, maar inderdaad, alleen de taal, ….
De zeer vriendelijke arts had 9 jaar Nederlandstalig onderwijs genoten en was goed tweetalig. Zijn rol is de toestand diagnosticeren en uitleg geven. Verpleegkundigen doen het praktische werk: wondverzorging, een infuus plaatsen, het werk aan de scanner. En dan zijn er nog helpende handen, die de patiënt vervoeren binnen het ziekenhuis. Van al die mensen kende één verpleger enkele woorden Nederlands. Voor het overige moest de communicatie in de taal van Molière geschieden.
En dan hoor je volgend gesprek:
- Dokter: “Il est néerlandophone.”.
- Verpleegster: “Oh, et moi je suis Française”.
- Dokter: “Meneer spreekt wel een beetje Frans”.
Dat laatste veronderstelde hij en is mijn geval wel waar. Maar waarom de Vlaamse politici er niet in slagen hun Vlaamse burgers naar een Vlaams ziekenhuis te sturen, blijft een raadsel. Zieken en slachtoffers van ongevallen zijn al in een zwakkere positie en verdienen een zo goed mogelijke behandeling. Ik kan me voorstellen dat bijvoorbeeld het niet begrijpen van de instructie “ne bougez pas la tête”, in het geval van een gebroken wervel zeer ernstige gevolgen zou kunnen hebben.
In december werd de rekening gestuurd. Op dat ogenblik wisten ze al zeven weken dat ze met een Nederlandstalige patiënt te doen hadden. En stel dat ze het hadden vergeten, dan zagen ze in mijn gegevens nog een Nederlandstalige identiteitskaart met een adres in Tervuren en een aansluiting bij het Vlaams en Neutraal Ziekenfonds. Bij het opstellen van de factuur moesten ze dus echt hun best doen om niet de juiste taal te raden. En jawel, het werd een factuur in het Frans, met bovendien een bedreigende taal in geval van laattijdige betaling.
Tja, België, ’t mooiste land op de wereldbol, zong Zjef van Uystel.
Hendrik Paternoster
DE TAALGRABBELTON
JOELY MBUNDU
Toevallig vonden we nog een knipseltje terug uit Bruzz van september 2022 met een uitspraak van Joely Mbundu, de zwarte filmster die een hoofdrol speelde in de film Tori et Lolita van de broers Ardenne.
“Met mijn moeder sprak ik Frans en met mijn toenmalige stiefvader Nederlands. Er is een fase geweest dat ik me afvroeg waarom ik Nederlands sprak en waarom ik op een Nederlandstalige school in Brussel zat in plaats van een Franstalige. Nu ben ik heel fier op mijn tweetaligheid. Veel familieleden vinden Nederlands raar. Maar ik vind het een keicoole taal. Het is een skill. En het is leuk om het even waar of wanneer een zin te kunnen droppen die een ander niet verstaat. (Lacht)”
CASA
Van Casa ontvingen we een reclameboekje met hele mooie slogans in het Nederlands! Als het goed is zeggen we het ook!
Daar het toch prettig is op een positieve noot te eindigen beloven we u in het volgende nummer een paar beelden die onze mooie en rijke Nederlandse taal illustreren.
Deel deze editie van NederlandsLandstaal op uw sociale media kanalen
