In het verleden zorgde de Vlaamse kwestie dikwijls voor discussies binnen de Belgische katholieke kerk. De strijd (20ste eeuw) voor erkenning van het Nederlands als onderwijstaal werd jarenlang door de kerk tegengewerkt. Kardinaal Mercier was niet bepaald een voorstander van het gebruik van het Nederlands ! Tijdens de kwestie van “Leuven Vlaams“ was de toenmalige bisschoppenconferentie geen voorstander van de splitsing van de Leuvense universiteit in een aparte Nederlandstalige en Franstalige universiteit. Na een algemeen groots protest gaven ze uiteindelijk toe. Steeds meer katholieken erkennen vandaag de culturele en maatschappelijke verschillen in dit land tussen noord en zuid. Of de hoogste kerkleiders in dit land dit ook erkennen is zeer de vraag. 

Indeling in bisdommen

De katholieke kerk in België of de Belgische kerkprovincie houdt rekening met de staatsstructuur door de wijze van indeling in bisdommen: er zijn de Vlaamse bisdommen Brugge, Gent, Antwerpen en Hasselt. De Waalse bisdommen zijn Luik en Namen. Het bisdom Mechelen-Brussel is ingedeeld in 3 vicariaten: Vlaams Brabant (Nederlands) Waals Brabant (Frans) en Brussel 19 gemeenten, tweetalig. De bisschoppenconferentie is het permanent beleids- en overlegorgaan van de kerkprovincie. De aartsbisschop en de bisschoppen overleggen en bepalen collegiaal gezamenlijk het beleid van de Belgische kerkprovincie. Hier rijst een eerste probleem: Waalse bisschoppen bepalen mee het beleid van de kerk in Vlaanderen.

Bevoegdheid Vlaamse gemeenschap

Nochtans zijn verschillende bestanddelen van de religie zoals kerkbesturen en kerkgebouwen een bevoegdheid van de Vlaamse gemeenschap. De kerkelijke hiërarchie houdt blijkbaar geen rekening met de bevoegdheden die Vlaanderen heeft. De evolutie van steeds meer bevoegdheden naar de gemeenschappen en naar een grotere autonomie van de deelstaten wordt niet opgemerkt (genegeerd ?) door de kerkleiders. Jaren geleden verdedigde Mgr. Léonard (aartsbisschop tot 2015) de eenheid van het land, ook voor katholieken.

Kennis van het Nederlands

Een tweede probleem is de taal tijdens de bisschoppenconferentie. De kennis van het Nederlands is bij veel Waalse bisschoppen ondermaats. We hebben enig vermoeden dat tijdens de bisschoppenconferentie veel Frans gesproken wordt ! Nu een nieuwe aartsbisschop is benoemd duikt ook het taalprobleem op. Na Jozef De Kesel is het nu de beurt aan een Franstalige kerkleider: een kandidaat die ook voldoende Nederlands kent? Voor de benoeming van deze nieuwe aartsbisschop liet de paus zich o.a. adviseren door de pauselijke nuntius in België Mgr. Franco Coppola. Is deze nieuwe pauselijke nuntius (sedert maart 2022) op de hoogte van de staatsstructuur in België? Heeft hij voldoende kennis van de politieke situatie in ons land? Kent hij naast de geschiedenis van België ook de geschiedenis van de Vlaamse Beweging? Wordt hij correct geadviseerd over de steeds maar toenemende tendens naar Vlaamse autonomie en onafhankelijkheid? In welke taal wordt deze Mgr. Coppola (Italiaan) geadviseerd? Hoog tijd dat de Vlaamse regering contact opneemt met deze pauselijke nuntius voor een goed en deskundig gesprek: respect voor de bevoegdheden van Vlaanderen, en aandringen op de splitsing van de Belgische kerkprovincie! Welke Vlaamse volksvertegenwoordiger wil zich hier voor inspannen??

Ook nog dit: tot 2044 heeft Katholiek Vlaanderen een Franstalige aartsbisschop!!

(in 2044 wordt Mgr. Luk Terlinden 75 jaar en is pas dan ontslagnemend )

Johan BOODTS

September 2023